انجیل برنابا اثری متاخر از قرون وسطی  میباشد که ادعا دارد، توسط برنابا، شخصیت مسیحی برجسته از قرون اول میلادی بنگراش درآمده. این کتاب نسبت به انجیل های رسمی مسیحیت شباهت بسیار بیشتری به اعتقادات مسلمانان دارد.

اعتبار این کتاب به شدت مورد تردید واقع شده است چرا که اسناد قدیمی از آن وجود ندارد و قدیمیترین اشاره به آن وجود نام آن در لیست ممنوعه پاپ ژلازیوس یکم در اواخر قرن پنجم میلادی است و قدیمی ترین دستنوشته‌ها مربوط به قرن ۱۶ می‌شود. اکثر محققان غربی و مسیحی (و حتی برخی مسلمانان) اعتبار آن را زیر سوال برده اند و آن را اثری جعلی متعلق به به قرن ۱۶  می‌دانند که ادعا می‌شود توسط برنابای عهد جدید(قرن۱ میلادی) از یاران حواریون مسیح به نگارش در آمده. از طرف دیگر برخی مسلمانان جعل بودن این انجیل را نپذیرفته اند و آن را نسبت به اناجیل رسمی مسیحیت معتبرتر می‌دانند.

اندازهء این انجیل برابر مجموع چهار انجیل رسمی است (دستخط ایتالیایی 222 فصل دارد).

 دستنوشته‌های قدیمی

نخستین دستخط های این انجیل در اواخر قرن شانزدهم در دو نسخه به زبان های ایتالیایی و اسپانیایی کشف شد. با این وجود امروز تنها یک کپی قرن هجدهم از نسخهء اسپانیایی در دست است.

 شباهت‌ها به اعتقادات اسلامی

سراسر این انجیل شامل مواعظ اخلاقی و اعتقادی می‌شود که شباهت زیادی به تعلیمات اسلامی دارد. تعداد کمی از این شباهت‌های عمده آورده می‌شود:

۱. مسیح پسر خدا نیست

۲. مسیح مصلوب نشده است

۳. ملغا نشدن شریعت به شکل پولسی

۴. پیشگویی پیامبر اسلام

 انتقادات

عدم پیشینه تاریخی در مباحثات مسلمانان

در مباحثات مسلمانان و مسیحیان قبل از قرن ۱۵ میلادی هیچ نامی از این کتاب نیامده.نویسندگان و مورخان و فلاسفه مسلمانی نظیر فارابی (وفات ۹۵۰ م.)، مسعودی (وفات ۹۵۶ م.)، قندی (وفات ۹۶۱ م.)، ابن حزم (وفات ۱۰۶۳ م.)، غزالی (وفات ۱۱۱۱ م.)، ابوالعباس العارف (وفات ۱۱۴۱ م.)، ابن رشد (وفات ۱۱۹۸ م.)، محی‌الدین ابن العربی (وفات ۱۲۴۰ م.) و ابن خلدون (وفات ۱۴۰۶ م.) هرگز این انجیل را به‌عنوان شاهدی علیه اعتقادات مسیحیت ارائه نداده‌اند.

مسیح در انجیل برنابا

در این کتاب میخوانیم:

آن وقت یسوع(عیسی) فرمود:وقتی که رسول الله بیاید، پس از نسل که خواهد بود؟شاگردان جواب دادند:از داوود...تصدیق کنید مرا؛زیرا به شما راستی میگویم بدرستی که عهد بسته شده‌است با اسماعیل نه با اسحاق.

پس اعتراف نمود یسوع و فرمود: براستی و درستی که من مسیا نیستم.

در کل، این کتاب صریحا اعلام می‌کند که عیسی مسیح نیست  (مسایا ترجمهٔ عبری عبارت "مسیح می‌باشد)و مسیح شخصی از نسل اسماعیل(محمدبن عبدالله) خواهد بود.

با این حال در بخش‌های اولیهٔ این کتاب میبینیم که از عیسی با عنوان «مسیح» یاد شده:

پیغمبر تازه‌ای که فرستادهٔ خداست بسوی جهان، بحسب روایت برنابا فرستادهٔ او. برنابا، فرستادهٔ یسوع ناصری مسمی به مسیح آرزو می‌کند ازبرای همهٔ ساکنین زمین اسلام تسلیه را.ای عزیز!بدرستی که خدای بزرگ عجیب تفقد نموده‌است ما را در این روزهای پسین به پیغمبر خود یسوع مسیح، به رحمت بزرگ از برای تعلیم؛وآیاتی که گرفته‌است آنهارا شیطان وسیلهٔ گمراه نمودن بسیاری را به دعوی پرهیزگاری، (۴)که بشارت دهندگانند به تعلیمی که سخت کفر است خوانندگان مسیح را پسرخدای.

برخی معتقدند نویسندهٔ این انجیل تشخیص نمی‌دهد که دو واژهٔ مسیح(که برای عیسی به کار برده شده) و مسایا(که برای موعودی از نسل اسماعیل به کار برده شده) هر دو ترجمهٔ کلمهٔ کریستوس بوده و به معنا ی مسح شده می‌باشند.  قابل ذکر است، در طومارهای دریای مرده که اخیرا در نزدیکی دریای مرده کشف شده‌اند و به قرن اول تا سوم قبل میلاد تعلق دارد، نیز به دو مسیح، و نه تنها یک مسیح، که در آخرالزمان ظهور خواهند کرد اشاره شده‌است. با اینحال نکته‌ای که در انجیل برنابا موجود می‌باشد، این است که که مسیا(ترجمهٔ عبری مسیح) بودن مسیح انکار شده و در بخشی دیگر بر مسیح بودن وی تاکید شده که این مسأله، موضوع را فرضیهٔ «باور اسین ها(اهالی قمران) به ۲ مسیح» جدا میسازد.

 نقل قول‌هایی از دانته در انجیل برنابا

دانته، یکی از مشهورترین نویسندگان ایتالیا، در دوره بونیفاس هشتم میزیست. او نوشتن ”کمدی الهی“ معروف خود را در سال ۱۳۰۰م. آغاز کرد. برخی محققین بر این باورند که نویسندهٔ انجیل برنابا نقل قول‌هایی از دانته را به مسیح نسبت داده  برای مثال، عبارت مورد استفادهٔ دانته، «خدایان دروغین و دروغگو»چندین بار در این انجیل استفاده شد.همچنین توصیفات جهنم در انجیل برنابا  به گونهٔ چشمگیری شباهت به توصیفات دانته پیرامون برزخ و جهنم دارد در این انجیل میخوانیم که نه آسمان وجود دارند و بهشت از تمام این آسمان‌ها بزرگتر است، . که این باز ما را به یاد آثار دانته می‌اندازد. البته سردار کابلی در مقدمه ترجمه فارسی انجیل برنابا، چنین مطلبی را رد کرده و گفته است که چون برنابا قبل از دانته می زیسته، بنابراین به نظر می رسد که نقل قول دانته از برنابا منطقی تر باشد.

 دیدگاه مسلمانان

این انجیل اگر چه نسبت به انجیل های رسمی مطابقاتی خیلی بیشتر با منابع اسلامی دارد ولی به طور صددرصد با منابع اسلامی سازگار نیست برای نمونه در فصل سوم آمده است مسیح بدون درد زاده شده است در حالی که در قرآن سوره مریم صحبت از درد زایمان مریم است از این رو عده‌ای از مسلمانان اصل بودن آن را نپذیرفته‌اند.

ولی از طرفی عده‌ای دیگر به شدت به خاطر متن خاص آن و انطباق بسیار زیاد آن با تعلیمات اسلامی و دلایل دیگر از اصل بودن این انجیل دفاع کرده از جمله علمای مصری مثل رشید رضا و یا سید عبد العلی موودی عالم پاکستانی و معتقدند که تغییرات تاریخی کمتری نسبت به اناجیل رسمی مسیحیت در مورد این انجیل اتفاق افتاده است

لازم به ذکر است برخی محققان غربیِ معتقد به جعل نیز به خاطر ویژگیهای متن حتی اذعان دارند که این متن یک جعل فی البداهه در قرن 14-16 نیست بلکه معتقدند که منابع اولیه‌ای از فرقه‌های غیر رسمی در اختیار جاعل بوده است  در حالی که مسلمانان مدافع این انجیل متن آن را مربوط به برنابای واقعی می‌دانند که تغییراتی در اثر نسخه برداری و ترجمه و ... در طول تاریخ بر آن اتفاق افتاده است.

 ترجمه‌های فارسی

انجیل برنابا در ایران توسط دو مترجم ترجمه شده‌است، اولین ترجمه مربوط به علّامه حیدرقلی سردار کابلی از روی متنهای عربی و انگلیسی است و ترجمه دوم که جدیدا به بازار آمده از مرتضی فهیم کرمانی است. نسخه ترجمه شده توسط سردار کابلی به خاطر نثر قدیمی که دارد، بخش‌هایی از آن سخت فهم است، اما این اشکالات در ترجمه فهیم کرمانی وجود ندارد و ترجمه‌ای روان و امروزی ارائه شده‌است. فهیم کرمانی ترجمه این کتاب را به درخواست سید محمود طالقانی در زندان قصر انجام داده‌است. آیت الله طالقانی، دکتر خلیل سعادت (محقق مسیحی و مترجم انجیل برنابا به عربی)، سید محمد رشید رضا و سردار کابلی برای این کتاب مقدمه نوشته‌اند.(منبع ویکیپدیا)

بد نیست این کتـــــــــــــــاب رو دانلود و مطالعه نمایید